Situationeel leiderschap: 4 leiderschapsstijlen
Wanneer je een nieuw lid in je team verwelkomt, kan deze persoon zich vaak nog wat onzeker voelen, terwijl een ervaren collega juist op zoek is naar extra uitdaging. Daarnaast spelen persoonlijke eigenschappen en omstandigheden een rol in hoe je teamleden presteren. Als leider is het essentieel om effectief te kunnen omgaan met deze diversiteit. Om je op weg te helpen, bekijken we hier vier verschillende leiderschapsstijlen.
Begeleidende leiderschapsstijl
Veel sturing door de leidinggevende en veel ondersteuning
Met een begeleidende leiderschapsstijl begeleid je je medewerkers bij het ontwikkelen van hun vaardigheden, zodat ze uiteindelijk zelfstandig kunnen werken. Je biedt gedegen begeleiding en ondersteuning, terwijl je ook ruimte laat voor eigen initiatief. Je legt niet alleen beslissingen uit, maar moedigt ook suggesties en input van je team aan.Het vergroten van kennis en betrokkenheid
Deze leiderschapsaanpak past goed bij medewerkers die streven naar groei, maar nog niet alle benodigde kennis en vaardigheden hebben om zelfstandig te functioneren. Ze zijn bereid om nieuwe dingen te leren en staan open voor ontwikkeling. Als leidinggevende is het essentieel om deze motivatie hoog te houden. Daarom is het belangrijk om uit te leggen waarom je verwacht dat je teamleden hun taken op een bepaalde manier uitvoeren. Door dit te doen vergroot je hun kennis, betrokkenheid en motivatie.Overtuigen en aanmoedigen
Naast het vergroten van kennis en betrokkenheid is het van belang om je team aan te moedigen en te overtuigen. Geef hen kleine verantwoordelijkheden, nodig ze uit voor vergaderingen of betrek hen bij het oplossen van vraagstukken. Op deze manier laat je zien dat je hun input waardeert en dit draagt bij aan het vergroten van hun zelfvertrouwen.Ondersteunende leiderschapsstijl
Weinig sturing door de leidinggevende en veel ondersteuning
Met de ondersteunende leiderschapsstijl zorg je ervoor dat jouw medewerkers het vertrouwen krijgen dat ze hun taken met succes kunnen uitvoeren. Hierbij geef je weinig directe sturing, maar bied je veel ondersteuning. Bijvoorbeeld door mensen te helpen wanneer ze vragen hebben of problemen tegenkomen. Daarnaast deel je de verantwoordelijkheid voor besluitvorming.Voor capabele medewerkers die terughoudend zijn
Deze leiderschapsbenadering is bij uitstek geschikt voor mensen die capabel zijn om hun werk uit te voeren, maar zich om verschillende redenen terughoudend voelen. Dit kan bijvoorbeeld komen door hoge werkdruk of een onprettige werksfeer. Hierdoor kunnen ze wat onzeker zijn. Het is belangrijk om in gesprek te gaan met deze werknemers. Door te vragen naar hun uitdagingen en samen naar oplossingen te zoeken, kun je hen ondersteunen en het vertrouwen in hun capaciteiten versterken.
Inspireren en motiveren
De ondersteunende leiderschapsstijl is ook geschikt voor werknemers die nog nooit eerder de kans hebben gehad om verantwoordelijkheid te nemen, waardoor ze relatief weinig zelfvertrouwen hebben opgebouwd. Door hen aan te moedigen en te betrekken bij besluitvorming, zullen ze geleidelijk aan meer vertrouwen in zichzelf ontwikkelen. Het kan ook helpen om een algemene taakomschrijving te geven in plaats van specifieke instructies. Hierdoor worden mensen gestimuleerd om zelf na te denken over de invulling van hun taken.Stel vragen en luister
Als leidinggevende die de ondersteunende leiderschapsstijl hanteert, is het van belang om je medewerkers vragen te stellen en een luisterend oor te bieden. Op deze manier kom je erachter wat hun drijfveren zijn en hen motiveert. Dit stelt je in staat om hen optimaal te ondersteunen bij hun werk en ontwikkeling.Sturende leiderschapsstijl
Veel sturing door de leidinggevende en weinig ondersteuning
Sturend leiderschap is geschikt voor werknemers die nieuw zijn in hun functie en nog weinig ervaring hebben. Ze realiseren zich dat ze hun taken nog moeten leren en jouw begeleiding helpt hen hierbij. Daarnaast is sturend leiderschap effectief wanneer medewerkers onder tijdsdruk moeten werken of in crisissituaties waar snel besluitvorming vereist is. Deze leiderschapsstijl richt zich op actie en het efficiënt bereiken van doelstellingen.Directe communicatie
De communicatiestijl van een sturende leider is vaak directief. Dit betekent echter niet dat er geen ruimte is voor dialoog met je teamleden. Na het afronden van een taak kun je bijvoorbeeld informeren naar hun ervaringen of een welgemeend compliment geven over hun prestaties. Op deze manier geef je ruimte voor input zonder afbreuk te doen aan de duidelijke richting die wordt geboden.Delegerende leiderschapsstijl
Weinig sturing door de leidinggevende en weinig ondersteuning
Delegerend leiderschap staat voor het loslaten en het vertrouwen van je medewerkers. Hierbij bied je hen minimale sturing en ondersteuning, waardoor ze voornamelijk zelfstandig kunnen opereren. Bovendien draag je de verantwoordelijkheid voor besluitvorming en probleemoplossing over aan je teamleden, terwijl je als leidinggevende wel eindverantwoordelijk blijft.Voor medewerkers die zelfstandig kunnen werken
De delegerende leiderschapsstijl is ideaal voor medewerkers die zowel bekwaam als gemotiveerd zijn om zelfstandig te werken. Ze tonen initiatief en zoeken jou alleen op wanneer ze tegen problemen aanlopen.Dit betekent echter niet dat je als leidinggevende helemaal niet betrokken bent. Je stelt nog steeds duidelijke richtlijnen vast waarbinnen je medewerkers opereren. Bovendien is het belangrijk om te onthouden dat zelfs zelfstandige medewerkers af en toe behoefte hebben aan overleg of even sparren met elkaar.